TEKNOLOJİ TARIM FİNANSMAN İLİŞKİSİ
Tarım, doğa şartlarında gerçekleşen eylemler bütünü olduğundan tarım sektöründe makineleşme ve teknolojiye geçiş diğer sektörlerden daha yavaş ilerlemektedir. Sanayi devrimi 18. yüzyılda başlamış olup tarım da bu şekilde bir gelişme gözlenememektedir. Bazı üretim modellerinde gelişme olsa da buğday üretimi neredeyse bin yıldır aynı şekilde yapılmaktadır. Ancak son 30 yılda teknoloji tarım sektörüne entegre olmaya başlamıştır.
Tarımsal faaliyetler öncelikle sensörler, cihazlar, makineler ve bilgi teknolojisi dâhil olmak üzere teknolojideki gelişmeler nedeniyle, birkaç on yıl öncekinden çok farklı şekilde çalışmaktadır. Gelişmiş cihazlar, tahmin teknolojisi ve robotik sistemler ile tarım daha verimli, rahat, güvenli ve çevreci hale gelmiştir.1
Türkiye tarımında 1990–2010 döneminde teknik etkinlikte yıllık ortalama % 0.14, teknolojik değişimde yıllık % 0.38 büyüme tespit edilmiştir. Bunun sonucunda dönem içi toplam faktör verimliliği % 0.51 artmıştır.2
Son yıllarda yaşanan bu gelişmelerde şüphesiz internetin yaygınlaşması etkilidir. Bilgiye erişebilme ve bilginin yayılma hızı tarımda teknolojinin gelişmesine ve etkin olarak kullanılmasına destek sağlamaktadır.
Teknolojinin tarımsal faaliyetlerin her alanında kullanılabilmesi için bu alanda yatırımların yapılabilmesi gereklidir. Yapılan yatırımlar ile üretim ve verimlilik artacak buna bağlı olarak gelir artacak ve sektör cazip hale gelince yeni yatımlar sektöre kazandırılacaktır. Yatırımlarla beraber elde edilen kazanımlarla tarımsal GSYH artacağı için sektörün büyümesi hızlanacaktır.3
Tarımsal üretimde teknolojik gelişme üretim faktörleri arasında ikameyi kolaylaştırmaktadır. Teknolojinin aktif olarak kullanılmasıyla düşük makineleşme ve yüksek işgücü ile ulaşılan üretim miktarına daha yüksek makineleşme ve daha düşük işgücü ile ulaşılabilmektedir.4
Üretim faktörleri arasında ikame ile teknolojik yatırımlara ilave finansman ayırmak yerine diğer üretim faktörlerine ayrılan kaynakların bir kısmını ile bu yatırımları finanse ederek aynı üretim miktarına ulaşılması mümkün görülmektedir.
İncelenen çalışmalar ve görülen örneklerden teknolojiyi tarıma entegre etmenin işletmelere sağladığı fayda açıkça görülmektedir. Teknolojiyi transfer etmenin finansmanı ise çoğunlukla işletme içi ikamelerle sağlanabilmektedir. Tarım, teknoloji ve finansman terimleri kavramsal olarak bir bütün olarak ele alındığında bu kavramların birbirlerinin neden-sonuç ilişkisi içerisinde oldukları görülmektedir. Bu kavramlara yaklaşırken hem tümevarım hem de tümden gelim yolları kullanılabilmektedir.
1 https://nifa.usda.gov/topic/agriculture-technology.
2 Osman Sedat SUBAŞI, M. Necat ÖREN. Türkiye’de Tarımsal Ar-Ge Harcamaları ve Tarımsal Büyüme İlişkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2013.
3 F. Akın OLGUN, Şule IŞIN, Ferruh IŞIN. Türkiye'de Tarımsal GSYH İle Tarımsal Yatırımlar Arasında Nedensellik İlişkisi. Tarım Ekonomisi Dergisi Cilt 24 Sayı 1. 2018.
4 YUMUŞAK İ. G, Tarım Ekonomisi ve Tarımsal Politikalar Ders Kitabı. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Yayını No:1680. 2012.
